Zastanawiasz się, czy warto podpisać umowę o dzieło? Nie wiesz, czy będziesz miał prawo do ubezpieczeń? A może poprosiłeś pracodawcę o dobrowolne odprowadzanie składek na umowie o dzieło, a on ci odmówił? Dzisiaj wyjaśnimy wszystkie wątpliwości z tym związane.
Czy pracując na umowie o dzieło, będę miał opłacone ubezpieczenie?
Umowa o dzieło jest umową cywilnoprawną, która sama z siebie nie zobowiązuje do odprowadzania składek. Jednak ta reguła nie zawsze ma zastosowanie i często spotykamy się z wyjątkami.
Umowa o dzieło jako druga umowa u tego samego pracodawcy
Jeżeli pracujesz na umowę o pracę i ten sam pracodawca zleci ci wykonanie nowych zadań w ramach oddzielnie podpisanej umowy o dzieło, to w takim przypadku obowiązek opłacenia ubezpieczenia rzeczywiście zaistnieje. Na pracodawcy będzie ciążył obowiązek ubezpieczeniowy nie tylko odnoszący się do głównej umowy o pracę, ale również do umowy o dzieło. W tym drugim przypadku również trzeba opłacić składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne. Zatrudniając pracownika na dwie umowy, pracodawca nie musi robić oddzielnych rozliczeń. Wystarczy, że zsumuje kwotę wynagrodzenia z obu umów i wyliczy wysokość składek. Nie musi dokonywać odrębnego zgłoszenia pracownika do ubezpieczeń społecznych. Przychody z obydwu umów wystarczy wykazać w imiennym raporcie miesięcznym.
Osoba pracująca na umowę o dzieło również może mieć opłacony ZUS!
Osoby pracujące na umowę o dzieło, mogą sobie dobrowolnie opłacić składkę do ZUS, w wysokości około 10% miesięcznego dochodu, jeżeli zarabiają więcej niż średnia krajowa. W przeciwnym wypadku składkę wylicza się na podstawie obecnie obowiązującej średniej krajowej, czyli wynosi ona około 350-360 złotych miesięcznie. Takie ubezpieczenie opłaca pracownik, nie pracodawca. Należy po prostu zgłosić się do ZUS’u z chęcią samodzielnego odprowadzania składek. Wtedy należy podpisać stosowną umowę z NFZ. Decydując się na tę formę ubezpieczenia, warto pamiętać o tym, że możemy zostać zobligowani do zapłaty dodatkowej, jednorazowej opłaty. Dotyczy to wyłącznie tych osób, które do tej pory nie były ubezpieczone lub miały przerwę w ubezpieczeniu.
Ile wynosi dodatkowa opłata za ubezpieczenie?
Wysokość dodatkowej opłaty w przypadku osób, które chcą samodzielnie podpisać umowę z NFZ, pracują obecnie na umowę o dzieło i do tej pory nie były ubezpieczone lub miały przerwę w ubezpieczeniu, kształtuje się następująco:
- W przypadku braku ubezpieczenia w okresie od 3 miesięcy, opłata wynosi 788,78 zł
- W przypadku braku ubezpieczenia w okresie powyżej 1 roku do 2 lat, opłata wynosi 1 971,96 zł
- W przypadku braku ubezpieczenia w okresie powyżej 2 lat do 5 lat, opłata wynosi 3 943,91 zł
- W przypadku braku ubezpieczenia w okresie powyżej 5 lat do 10 lat, opłata wynosi 5 915,87 zł
- W przypadku braku ubezpieczenia w okresie powyżej 10 lat, opłata wynosi 7 887,82 zł
W powyższym przykładzie mówimy o przystąpieniu jedynie do ubezpieczeń emerytalnych i rentowych. Przystąpienie do nich, nie daje możliwości przystąpienia do ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego, czyli uniemożliwia opłacanie tych składek.
Nota prawna:
„Od 1 stycznia 2013 r. obowiązuje nowy art. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który został wprowadzony ustawą z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu, prawo do dobrowolnego objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi przysługuje osobom, które nie spełniają warunków do objęcia tymi ubezpieczeniami obowiązkowo.”
Jak się zgłosić?
Należy wypełnić formularz ZUS ZUA.
Inna możliwość posiadania ubezpieczenia podczas pracy na umowę o dzieło
Osoby, które pracują na umowie o dzieło i nie chcą przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia, mogą się ubezpieczyć w inny sposób. Pomijam tutaj takie sytuacje jak ciąża, okres nauki lub studiów, które z automatu dają prawo do bezpłatnego korzystania z usług NFZ. Innym sposobem jest przystąpienie do ubezpieczenia małżonka lub innej, bliskiej osoby. Częstą sytuacją jest pracujący mąż na umowie o pracę i żona, która od czasu do czasu pracuje na umowie o dzieło. Małżonka może być ubezpieczona u męża, bez względu na to, że podejmuje jakąś pracę zarobkową na umowie o dzieło. Uzasadnienie? Umowa o dzieło nie stanowi samoistnego tytułu do ubezpieczeń społecznych, w związku z tym pracując w ten sposób, można przystąpić do ubezpieczenia męża.
Niektórzy z was mogą mieć wątpliwości, czy w danym momencie posiadają ubezpieczenie. Można to sprawdzić składając stosowny wniosek w oddziale NFZ, na którego rozpatrzenie będziemy czekać do 30 dni. Można również zarejestrować się na portalu ZIP NFZ i złożyć wniosek o nadanie loginu i hasła. Posiadając te dane, będziemy mogli sprawdzić obecnie obowiązujący nas status ubezpieczenia w wygodny sposób, bez wychodzenia z domu.