Aby zostać licencjonowanym agentem ochrony (a według Ustawy o ochronie osób i mienia – kwalifikowanym pracownikiem ochrony) należy spełnić szereg warunków, m. in. legitymować się dyplomem technika ochrony fizycznej i mienia lub świadectwem ukończenia studiów, dyplomem uczelni, szkół oficerskich, bądź podoficerskich Policji lub Straży Granicznej, a jeśli nie posiada się takiego wykształcenia należy okazać się świadectwem ukończenia szkoleń lub kursów potwierdzających przygotowanie teoretyczne i praktyczne w zakresie wyszkolenia strzeleckiego, samoobrony, technik interwencyjnych oraz znajomości przepisów prawa związanych z wykonywaniem ochrony osób i mienia.
Agent ochrony bez licencji
Osoby, które chciałyby pracować w branży ochroniarskiej, lecz z jakichś względów nie chcą się ubiegać o wpis na listę kwalifikowanych pracowników ochrony mogą przygotować się do zawodu przez zdobycie tytułu technika ochrony fizycznej osób i mienia lub ukończenie szkoleń, czy kursów przygotowujących z zakresu teoretycznego i praktycznego wyszkolenia strzeleckiego, samoobrony, technik interwencyjnych oraz znajomości przepisów prawa związanych z wykonywaniem ochrony osób i mienia. Świadectwa potwierdzające udział w tego rodzaju szkoleniach z pewnością ułatwią zdobycie wymarzonej pracy.
Oczywiście można próbować zatrudnić się jako pracownik ochrony bez takiego przygotowywania, lecz niskie kwalifikacje nie gwarantują ani pracy ciekawej, ani dobrze płatnej. Tego rodzaju kształcenie jest też przydatne wtedy, gdy po nabyciu pewnego praktycznego doświadczenia przyjdzie jednak refleksja, że warto by zdobyć kwalifikacje narzucone Ustawą. Wówczas jeden z najważniejszych wymogów będzie już spełniony.
Wymagania wobec kandydatów na kwalifikowanego pracownika ochrony
W świetle przepisów licencjonowanym agentem ochrony może zostać każdy, kto:
- posiada obywatelstwo polskie lub obywatelstwo innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) –strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
- ukończył 21 lat;
- ukończył co najmniej gimnazjum;
- ma pełną zdolność do czynności prawnych;
- nie był skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne i nie toczy się przeciwko niemu postępowanie karne o takie przestępstwo;
- posiada nienaganną opinię wydaną przez właściwego ze względu na jego miejsce zamieszkania komendanta powiatowego (rejonowego, miejskiego) Policji, sporządzoną na podstawie aktualnie posiadanych przez Policję informacji albo – w przypadku obywatela innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz obywatela polskiego zamieszkałego na terenie tych państw – przez organ odpowiedniego szczebla i kompetencji tych państw, właściwy ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby;
- posiada zdolność fizyczną i psychiczną do wykonywania zadań, stwierdzoną orzeczeniami lekarskim i psychologicznym, których ważność nie upłynęła;
- posiada przygotowanie teoretyczne i praktyczne w zakresie wyszkolenia strzeleckiego, samoobrony, technik interwencyjnych oraz znajomość przepisów prawa związanych z wykonywaniem ochrony osób i mienia.
Na listę kwalifikowanych pracowników ochrony fizycznej wpisuje się również osobę, której uznano kwalifikacje do wykonywania zawodu pracownika ochrony fizycznej na podstawie ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 63, poz. 394, z 2013 r. poz. 1650 oraz z 2014 r. poz. 1004).
Kierunki kształcenia, szkolenia i kursy ochroniarskie
Warunek posiadania przygotowania teoretycznego i praktycznego w zakresie wyszkolenia strzeleckiego, samoobrony, technik interwencyjnych oraz znajomość przepisów prawa związanych z wykonywaniem ochrony osób i mienia jest spełniony, gdy osoba ubiegająca się o wpisanie na listę legitymuje się:
- dyplomem potwierdzającym kwalifikacje zawodowe w zawodzie technika ochrony fizycznej osób i mienia lub świadectwa potwierdzające kwalifikacje w zawodzie technika ochrony fizycznej osób i mienia;
- dyplomem lub świadectwem uczelni, szkół oficerskich lub podoficerskich Policji lub Straży Granicznej;
- świadectwem szkolenia zawodowego zakończonego złożeniem egzaminu na pierwszy stopień podoficerski, chorążego lub oficerski Służby Więziennej wraz ze świadectwem szkolenia specjalistycznego w zakresie specjalizacji ochronnej w Służbie Więziennej;
- zaświadczeniem o ukończeniu kursów organizowanych przez ośrodki szkolenia Policji, Straży Granicznej, Służby Więziennej lub Biura Ochrony Rządu, o ile kursy te spełniają określone wymagania;
- zaświadczeniem o ukończeniu kwalifikacyjnego kursu zawodowego lub kursu umiejętności zawodowych, potwierdzających przygotowanie teoretyczne i praktyczne w zakresie wyszkolenia strzeleckiego, samoobrony, technik interwencyjnych oraz znajomości przepisów prawa związanych z wykonywaniem ochrony osób i mienia,
- zaświadczeniem o ukończeniu innych kursów potwierdzających przygotowanie teoretyczne i praktyczne w zakresie wyszkolenia strzeleckiego, samoobrony, technik interwencyjnych oraz znajomości przepisów prawa związanych z wykonywaniem ochrony osób i mienia;
- świadectwem ukończenia szkoleń lub kursów potwierdzających przygotowanie teoretyczne i praktyczne w zakresie wyszkolenia strzeleckiego, samoobrony, technik interwencyjnych oraz znajomości przepisów prawa związanych z wykonywaniem ochrony osób i mienia prowadzonych przez uczelnie.
Wymagania wobec kandydatów na kwalifikowanego zabezpieczenia technicznego
Na listę kwalifikowanych pracowników zabezpieczenia technicznego wpisuje się osobę, która:
- ukończyła 18 lat;
- posiada obywatelstwo polskie lub obywatelstwo innego państwa,członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) –strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
- ma pełną zdolność do czynności prawnych,
- nie była skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne i nie toczy się przeciwko niej postępowanie karne o takie przestępstwo;
- posiada nienaganną opinię wydaną przez właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania komendanta powiatowego (rejonowego, miejskiego) Policji, sporządzoną na podstawie aktualnie posiadanych przez Policję informacji albo – w przypadku obywatela innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz obywatela polskiego zamieszkałego na terenie członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) –strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;tych państw – przez organ odpowiedniego szczebla i kompetencji tych państw, właściwy ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby;
- posiada zdolność fizyczną i psychiczną do pracy stwierdzoną orzeczeniem lekarskim, wydanym przez lekarza uprawnionego do przeprowadzania badań, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 229 § 8 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.
- posiada wykształcenie co najmniej zawodowe techniczne o specjalności elektronicznej, elektrycznej, łączności, mechanicznej, informatycznej lub ukończyła kurs pracownika zabezpieczenia technicznego albo została przyuczona do wymienionych zawodów na podstawie przepisów ustawy z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle (Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 979, z późn. zm.
Osobowość ochroniarza
Warunki, które stawia przed kandydatami na licencjonowanych agentów ochrony to jedno, drugie to cechy, które predysponują pasjonatów tego zawodu do jego wykonywania.
Od ochroniarza wymaga się określonych warunków psycho – fizycznych, tj.: umiejętności logicznego myślenia oraz podejmowania szybkich decyzji, zdolności do działania w stresie, wielowątkowe myślenie, sztuka przewidywania oraz praca zespołowa. Ważne cechy to rzetelność, dyspozycyjność, odpowiedzialność i uczciwość.
Niewątpliwie zasadniczym atrybutem ochroniarza jest jego refleks oraz sprawność fizyczna.
Każdy profesjonalny ochroniarz powinien umiejętnie wykorzystywać wiedzę z zakresu prawa i procedur administracyjnych, organizacji ochrony osób, mienia, czy konwojów oraz technik samoobrony. Każdy też powinien umieć udzielić pierwszej pomocy. Jak twierdzą eksperci pracujący w branży od lat, najlepsi ochroniarze to tacy, którzy wciąż podnoszą swoje kwalifikacje w zakresie bezpieczeństwa, wzbogacają umiejętności, szukają informacji o specyfice miejsca lub ludzi, których ochraniają.
Agent ochrony nieustannie powinien uzupełniać swoją wiedzę nie tylko w zakresie bezpieczeństwa i prawa, ale także dziedzin pokrewnych, np. PPOŻ, czy elementy psychologii. Trzeba pamiętać, że ochroniarz pracuje z ludźmi, a to wymaga umiejętnego komunikowania się, właściwego postępowania wobec nich oraz kultury. To wszystko bowiem może mieć wpływ na jakość jego pracy.