Aby zostać maklerem nie trzeba kończyć kierunkowych studiów. Wydaje się jednak racjonalne ukończenie studiów o profilu ekonomicznym, bądź matematycznym. Nie ma co liczyć na łut szczęścia, który pomoże przebrnąć przez bardzo wnikliwe pytania na egzaminach nie tylko z zakresu prawa, ale również matematyki finansowej, czy analizy finansowej. Wysoka poprzeczka stawiana przez egzaminatorów to nie jedyny argument, aby zainwestować czas i energię w naukę na uczelni wyższej. Kolejnym jest postępująca informatyzacja na rynku papierów wartościowych. Coraz częściej transakcje są zawierane za pośrednictwem urządzeń informatycznych, a liczba maklerów, na których wciąż jeszcze jest popyt, maleje z roku na rok. Konkurencja w zawodzie jest duża, zatem jeśli nie posiada się wrodzonych talentów w tym kierunku i daru przekonywania pracodawców, lepiej dysponować tytułem magistra, by zdobyć kartę przetargową w staraniach o pracę.
Wymagane egzaminy maklerskie
Tytułem „makler papierów wartościowych” może posługiwać się tylko osoba wpisana na listę maklerów. Aby dostać się na tę listę trzeba spełnić łącznie kilka warunków, które wymienione są w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 ze zm.), m.in. należy zdać jednostopniowy egzamin przed komisją egzaminacyjną dla maklerów papierów wartościowych. Żeby zostać doradcą inwestycyjnym należy zdać trzystopniowy egzamin przed komisją dla doradców inwestycyjnych. Są jeszcze licencje międzynarodowe, do których zalicza się m.in. licencja ważna dla ambitnych osób – CFA (Charted Financial Analyst) – odpowiednik polskiego doradcy inwestycyjnego, jednak honorowany na całym świecie. Tu zdaje się również trzystopniowy egzamin, jest on przeprowadzany w języku angielskim.
Makler papierów wartościowych
Kandydat na maklera nie musi kończyć szkół średnich, czy wyższych o jakiś specjalnych kierunkach. Najważniejszym wymaganiem (a może najtrudniejszym) jest pozytywne zaliczenie egzaminu przed komisją dla maklerów papierów wartościowych, pozostałe wymagania, bez których jednak nie obędzie się przy składaniu wniosku o dopuszczenie do egzaminu, jest:
- posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych,
- korzystanie z pełni praw,
- czyste konto pod względem karalności za przestępstwa skarbowe, przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, za przestępstwa określone w art. 305, 307 lub 308 ustawy z dnia 30 czerwca 2000r. – Prawo własności przemysłowej, za przestępstwa określone w ustawie z dnia 26 października 2000r. o giełdach towarowych lub za przestępstwa określone w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi.
Egzaminy odbywają się dwa razy w roku. Najczęściej ich termin wyznaczany jest na okres wiosenny lub jesienny. Aby do niego przystąpić należy wnieść 500zł opłaty egzaminacyjnej.
Kilkugodzinny test wiadomości kandydata na maklera obejmuje zagadnienia z zakresu:
- prawa cywilnego,
- prawa gospodarczego,
- prawa podatkowego i dewizowego,
- prawa papierów wartościowych, instrumentów finansowych oraz obrotu takimi instrumentami
- działalności maklerskiej oraz działalności powierniczej,
- systemu depozytowo – rozliczeniowego w zakresie obrotu instrumentami finansowymi,
- rynku finansowego,
- tworzenia i funkcjonowania funduszy inwestycyjnych,
- komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw,
- zasad rachunkowości,
- rynku towarów giełdowych,
- matematyki finansowej,
- analizy finansowej,
- strategii inwestycyjnych,
- etyki zawodowej.
Egzamin jest bardzo trudny, co ma swoje odzwierciedlenie w niewielkim udziale zdających w stosunku do wszystkich przystępujących do niego (to ok. 10%). Kandydat musi odpowiedzieć ze 120 pytań, a punktacja stosowana przy ocenie zawiera również punkty ujemne, dlatego „uzbieranie” wymaganego limitu punktów jest dodatkowo (poza stopniem trudności zadawanych pytań) utrudnione.
Zdany egzamin umożliwia dokonanie przez Komisję Nadzoru Finansowego wpisu na listę maklerów. Aby jednak KNF mogła wpisu dokonać, osoba, która zdała egzamin musi złożyć do Komisji wniosek w terminie do 3 miesięcy od dnia zaliczenia egzaminów z wynikiem pozytywnym. Lista maklerów ogłaszana jest w Dzienniku Urzędowym KNF.
Trzeba pamiętać, że Komisja ma prawo wykreślić lub zawiesić maklera na okres od 3 miesięcy do 2 lat. Takie sankcje spotkają finansistę na skutek naruszenia przepisów prawa lub regulaminów i innych przepisów wewnętrznych przez maklera.
Doradca Inwestycyjny
Dla osób, które fascynują się rynkiem kapitałowym, bardzo często kolejnym stopniem „wtajemniczenia” jest uzyskanie licencji doradcy inwestycyjnego. Ten egzamin zdaje naprawdę niewielu. Doradcy inwestycyjni to elita branży właśnie ze względu na bardzo wysoki poziom kwalifikacji wymaganych prawem.
Egzamin na doradcę inwestycyjnego organizuje KNF (tak jak egzamin na maklera), składa się on z 3 etapów, z których, jak twierdzą osoby zdające najtrudniejsza jest część druga. I etap to 110 pytań jednokrotnego wyboru, II etap to 5 pytań otwartych, podobnie na III etapie pytania również są otwarte, ale już tylko 2.
