Produkcja nasion dobrej jakości to, ze względu na drogi sprzęt do czyszczenia, zaprawiania i magazynowania ziarna, kosztowny i skomplikowany proces. Wbrew obiegowej opinii, tak zwane „przewiane ziarno” nie jest tym samym, co kwalifikowany materiał siewny zbóż.
Wybór odpowiedniej odmiany nasion
Pierwszym etapem produkcji materiału siewnego jest dobranie właściwej odmiany. W ostatnich latach zarejestrowano prawie dwukrotnie większą ilość odmian pszenic. Co roku producenci rejestrują nowe, charakteryzujące się wyższymi plonami odmiany. Często są one bardziej odporne na choroby czy wyleganie. Uprawa nowych odmian pozwala na zwiększenie szansy uzyskania wysokiej jakości plonu.
Etap reprodukcji nasion
Reprodukcję rozpocząć należy od wyboru właściwego stanowiska pod plantację. Najlepsze w tym celu będą pola gdzie przynajmniej przez ostatnie 2-3 lata nie były uprawiane inne zboża. To pozwoli uniknąć zmieszania gatunkowego i odmianowego.
Ważne jest zachowanie izolacji przestrzennej, dotyczącej głównie gatunków obcopylnych.
W czasie uprawy plantacji nasiennej należy pamiętać o tak zwanej selekcji negatywnej. Polega ona na usunięciu samosiewów gatunków obcych zbóż i innych roślin występujących nietypowo w ramach odmiany, którą reprodukujemy. To kosztowny i czasochłonny proces, wymagający pracy ludzkiej. Niezbędny jednak w całym procesie i wykonać go trzeba na każdej z plantacji.
W trakcie sezonu wegetacyjnego, urzędowy lub akredytowany kwalifikator wykonuje dwukrotną ocenę plantacji nasiennej. Badana jest czystość, zdrowotność i zachowanie izolacji, ale także pochodzenie materiału użytego w celu uprawy plantacji. Pozytywna ocena jest konieczna, ze względu na to, że tylko zakwalifikowana plantacja może zostać zebrana na cele siewne.
Na etapie zbioru i transportu najważniejsze jest zachowanie czystości. Środki transportowe oraz kombajn powinny być starannie wyczyszczone, aby nie dopuścić do zmieszania innych odmian lub gatunków.
Czyszczenie
Kiedy surowiec trafi do magazynu, badana jest jego wilgotność. W przypadku zbyt wysokiej wilgotności, nasiona tracą zdolność szybkiego kiełkowania. Aby przechowywanie było bezpieczne wilgotność nie powinna przekroczyć 14%.
Wyróżniamy cztery fazy procesu czyszczenia nasion:
– Wialnia wstępnego czyszczenia (oddziela zanieczyszczenia takie jak kamienie, piasek, czy nasiona chwastów)
– Czyszczalnia główna (sort pod względem grubości nasion, oddzielenie pośladu od wykształconej części nasion)
– Tryjery (oddzielają połówki ziaren)
– Stół grawitacyjny (oddzielna ziarna chore, lekkie i porośnięte)
Kwalifikacja
Oczyszczone starannie nasiona rozdzielane są na partie, a kwalifikator pobiera z nich próbę do laboratorium. Aby zakwalifikować materiał siewny, muszą spełnione być restrykcyjne normy. Oceniana jest przede wszystkim zdolność kiełkowania, ale również czystość.
Zaprawa nasion
Ostatnim etapem przed dystrybucją jest zaprawianie nasion. W tym celu stosowane są zaprawiarki porcjowe lub przepływowe. Ważna jest też odpowiednia zaprawa, która dobrana jest do konkretnego gatunku i pozwala zwalczyć choroby. Ziarno należy również dokładnie pokryć substancją aktywną.
Źródło: http://nasionawronkowski.pl/