Utylizacja elektroniki może odbywać się jedynie w miejscach specjalnie do tego przeznaczonych przez zarejestrowane podmioty, które posiadają odpowiednie zezwolenia oraz niezbędną infrastrukturę. Ustawa o odpadach traktuje zużyty sprzęt elektroniczny i elektryczny jako odpady niebezpieczne, z którymi należy postępować ostrożnie i w ściśle określony sposób, tak aby ich groźne składowe nie przedostały się do środowiska i nie stały się zagrożeniem dla ludzi i ekosystemu. Jak wygląda zgodne z prawem zagospodarowanie odpadów elektronicznych i jak przebiega prawidłowa utylizacja sprzętu elektronicznego?
Utylizacja zużytego sprzętu elektronicznego w świetle przepisów prawa
Utylizacja urządzeń elektronicznych musi być prowadzona w sposób bezpieczny dla środowiska i ludzi. Podstawowe zasady postępowania z elektroodpadami określają: ustawa o odpadach oraz ustawa o zużytym sprzęcie elektronicznym i elektrycznym. Elektrośmieci (niesprawne lub niepotrzebne telewizory, komputery, drukarki, lodówki, żelazka itp.) podlegają selektywnej zbiórce i w żadnym wypadku nie powinny trafić do pojemnika na odpady zmieszane czy inne frakcje śmieci. Odpady elektroniczne muszą być składowane oddzielnie i przekazywane do uprawnionych odbiorców. Odbiór elektrośmieci można zlecić m.in. specjalistycznym firmom, które prowadzą recykling elektroniki. Zużyty sprzęt elektroniczny można również przekazać do Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów, niektórych punktów skupu złomu, serwisów tego typu urządzeń, sklepów i hurtowni sprzedających elektronikę i sprzęt elektryczny. Samodzielny demontaż, a tym bardziej nieprofesjonalna utylizacja urządzeń elektronicznych, bez odpowiednich zezwoleń, amatorskimi metodami, w nieprzystosowanych instalacjach jest niedopuszczalna i surowo karana.
Utylizacja i przetwarzanie odpadów elektronicznych w specjalistycznych zakładach
Recykling sprzętu elektronicznego to najbardziej opłacalna forma zagospodarowania elektroodpadów, dlatego przepisy zobowiązują wprowadzających do obrotu sprzęt elektroniczny m.in. do osiągania określonych poziomów zbiórki ZSEiE i odzysku surowców z tej frakcji odpadów, a także obligują zakłady prowadzące recykling elektroniki do wykorzystywania możliwie najlepszych technik odzysku – korzystnych z punktu widzenia ochrony środowiska i ekonomii. Najnowocześniejszy zakład przetwarzania urządzeń elektronicznych i elektrycznych w Polsce to znajdujący się we Wschowie oddział Stena Recycling, W zakładzie przetwarzania elektroniki Stena Recycling przykłada się ogromną uwagę właśnie do tego, by utylizacja elektroniki i recykling sprzętu elektronicznego były nie tylko w pełni bezpieczne dla środowiska, ale i możliwie najbardziej efektywne. Utylizacja odpadów elektronicznych we Wschowie prowadzona jest przy wykorzystaniu kilkunastu wyspecjalizowanych linii produkcyjnych umożliwiających głęboką separację metali, złomu żelaznego, plastiku i innych cennych surowców, np. metali szlachetnych. Recykling elektroniki tam prowadzony rozpoczyna się od ręcznego demontażu umożliwiającego precyzyjne usunięcie groźnych elementów, np. rtęci, ołowiu, bromu itp. oraz działań o charakterze reuse, które pozwalają ponownie wykorzystać sprawne elementy urządzeń elektronicznych bez konieczności ich przetwarzania.