Istnieje wiele rodzajów tłumaczeń, a ich typologia jest naprawdę złożoną tematyką. Językoznawcy dokonują licznych opracowań, jednak warto pamiętać, że rodzajów tłumaczeń jest sporo, zależnie od kryteriów, które obierzemy przy ich analizie.
Można na nie spojrzeć pod kątem tłumaczonych tekstów, ich językowych cech, adresata, autora, stopnia twórczego, wierności przekładu itp. Warto jednak uporządkować najczęściej spotykane terminy, gdyż przyda się ta wiedza nie tylko przyszłym tłumaczom, ale także osobom, które będą chciały skorzystać z usług przekładu na inny język.
Podział ze względu na sposób tłumaczenia
Podstawowym podziałem jest podział ze względu na sposób przekładu. W zależności od tego, jaką formę przybiera tłumaczenie, będzie ono wymagało od samego tłumacza nieco innych umiejętności. Rozróżniamy dwie formy przekładu:
- pisemne – konieczna jest interpretacja znaczenia tekstu w języku źródłowym oraz odtworzenie go w języku docelowym w formie pisemnej. Ważne jest uwzględnienie kontekstu kulturowego, idiomów, systemu zapisu, języka, różnic w alfabecie.
- ustne – w tym przypadku mamy do czynienia z tekstem mówionym w czasie rzeczywistym. Specjalista musi nie tylko bardzo dobrze znać język, ale także konkretną specjalizację. Specjalista powinien posiadać spory zasób leksykalny, refleks, odporność na stres. Mogą zdarzać się uproszczenia, jednak kluczowy jest sam proces komunikacji.
Tłumaczenia ustne
Same tłumaczenia ustne możemy podzielić na dwa rodzaje:
- konsekutywne – tłumacz najpierw wysłuchuje fragmentu tekstu, a dopiero później go przekłada. W tym przypadku tekst jest przeważnie dzielony, gdy rozmówca robi pauzę. Przeważnie z tego rodzaju przekładem mamy do czynienia w czasie oficjalnych uroczystości.
- symultaniczne – proces przebiega równocześnie – mówca i tłumacz wypowiadają się w tym samym momencie. Możemy się z nimi spotkać najczęściej podczas wykładów, konferencji czy spotkań międzynarodowych. Odmianą są tłumaczenia kabinowe (szeptane) – zasada jest taka sama, jednak specjalista pracuje z wykorzystaniem słuchawek, mikrofonu, odbiorników dla słuchaczy, a także dźwiękoszczelnych kabin.
Podział ze względu na rodzaj i styl
W tym przypadku mamy naprawdę wiele odmian tłumaczeń w zależności od tego, jakie kryterium obierzemy. Można jednak wyróżnić tłumaczenia specjalistyczne, które wymagają znajomości specyficznej leksyki i fachowego słownictwa. Mogą one dotyczyć wielu dziedzin, np. medycyny, prawa, ekonomii.
Warto także wspomnieć o przekładzie literackim oraz przekładzie poezji. Tutaj trzeba uwzględnić kwestie artystyczne, kontekstu kulturowego, znajomości kultur obu języków itp. Tłumaczenia tego rodzaju nie mają celu wyłącznie komunikacyjnego bądź informacyjnego.
Podział ze względu na stosunek do prawa
Tłumaczenia możemy także podzielić ze względu na to, czy dotyczą one kwestii formalnych, np. dokumentów urzędowych, a co za tym idzie, czy musi być potwierdzona ich autentyczność z uwagi na wagę tłumaczenia, czy nie wymagają poświadczenia notarialnego.
Tłumaczenia przysięgłe i zwykłe
Możemy wyróżnić tłumaczenia uwierzytelnione/zaprzysiężone, które zwane są potocznie przysięgłymi. Odnoszą się one do pism urzędowych, umów, ekspertyz, odpisów, a także wszelkich dokumentów, które musimy przedstawić osobom trzecim czy organom. Realizowane są one przez tłumaczy przysięgłych i mają często formalny charakter.
Druga kategoria tłumaczeń to tłumaczenia zwykłe, które dotyczą innych tekstów – szczególnie tych, które są pisane językiem potocznym, literackim, nie wymagającym wykorzystywania specjalistycznych zwrotów. Nie są one honorowane przez urzędy, nie wymagają pieczęci czy podpisu tłumacza.
Podział ze względu na to, kto dokonuje tłumaczenia
Ważne jest także to, kto dokonuje tłumaczenia. Mamy te, które są wykonywane przez człowieka lub tłumaczenia maszynowe bądź automatyczne. Do tych drugich wykorzystuje się algorytmy komputerów.
Warto jednak pamiętać, że językoznawstwo komputerowe nie jest jeszcze w pełni rozwinięte, więc nie jest tak skuteczne, jak dokonywanie tłumaczeń przez człowieka.
Komputery mają za zadanie jedynie usprawnić nam pracę. Jeśli chcemy mieć pewność, że tłumaczenie jest spójne, poprawne, jednolite, warto zdać się na specjalistę.
Gdzie szukać informacji?
Powyższe przykłady podziałów stanowią jedynie zarys. By nieco głębiej wejść w tę tematykę, warto poznać dodatkowy termin – transkreacja. To przekształcenie oryginału na język docelowy w taki sposób, aby uwzględniało ono kontekst kulturowy docelowego języka.
Można powiedzieć, że stanowi formę pośrednią pomiędzy dosłownym tłumaczeniem a copywritingiem. Konieczne jest takie dopasowanie tekstu, aby nie był on obraźliwy w innej kulturze. Dotyczy to głównie materiałów reklamowych czy marketingowych.
Biuro tłumaczeń w Krakowie
Jeśli interesuje nas biuro tłumaczeń w Krakowie, warto rozważyć https://www.language-link.pl/. Firma istnieje na rynku od 2007 roku, a na kadrę składa się zespół wykwalifikowanych specjalistów. Tłumacz w Krakowie obsługuje zlecenia z całego świata.
To, co jest istotne w tym biurze tłumaczeń, to fakt, że profesjonaliści podchodzą indywidualnie do każdego klienta, uwzględniając jego potrzeby względem wykonywanej usługi. Mamy więc gwarancję profesjonalnej i szybkiej obsługi.
Sprawdzona firma
Szukając sprawdzonej firmy, warto sprawdzić, czy oferuje ona kompleksowe usługi językowe: tłumaczenia pisemne, uwierzytelnione, ustne (konsekutywne i symultaniczne), obsługę konferencji, korektę, redakcję tekstów. Szeroki wachlarz usług potwierdza umiejętności specjalistów.
Jak widać, skuteczny podział wcale nie jest taki prosty, choć warto go znać przynajmniej w formie podstawowej. Poszukując odpowiedniego specjalisty, zapoznajmy się z referencjami, certyfikatami, dopytajmy o szczegóły współpracy, by mieć pewność, że nasze zlecenie zostanie stuprocentowo zrealizowane z uwzględnieniem naszych potrzeb.
