Najbardziej stresujące zawody w Polsce

Długotrwały stres w pracy prowadzi do wypalenia zawodowego, od którego już tylko krok do depresji. Ciągłe napięcie, nadmierne obciążenie, pośpiech w pracy jest powszechny i dotyka pracowników w każdej branży i na każdym stanowisku. Kto jest najbardziej narażony na stres i jakie są źródła napięć?

Zawody z podwyższoną adrenaliną

Amerykanie prowadzą coroczne badania poszczególnych grup zawodowych i oceniają ich ekspozycję na stres. Ocena oparta jest na analizie 21 czynników powodujących wzrost poziomu stresu, np.: presja czasu, precyzja wykonania, zagrożenie życia, częstotliwość podróży służbowych, perspektywy zawodowe, itp. Ranking CareerCast dotyczący najbardziej podatnych na to zagrożenie zawodów jest praktycznie niezmienny.

Opracowanie własne, źródło www.careercast.com

Służby mundurowe

W pierwszej dziesiątce zawodów najbardziej narażonych na stres znajdują się przedstawiciele wojska, policji, straży pożarnej oraz piloci samolotów pasażerskich. Ich obecność na szczycie listy nie jest niczym zaskakującym. Osoby pracujące w służbach mundurowych działają w ciągłym zagrożeniu zdrowia i życia, pod presją czasu, w specyficznej hierarchicznej strukturze. Dowódcy, podobnie jak piloci obciążeni są ogromną odpowiedzialnością za innych, podejmują decyzje, które mogą mieć dramatyczne konsekwencje. Te warunki pracy sprzyjają stresowi, szybkiemu wypaleniu zawodowemu, czy też depresji.

Media, reklama, biznes

Na amerykańskiej liście wśród grup zawodowych zagrożonych stresem znaleźli się też fotoreporterzy, dziennikarze, prezenterzy telewizyjni i radiowi, specjaliści ds. eventów, kadra menadżerska. Zdecydowanym czynnikiem stresogennym jest w tym przypadku ogromna presja czasu i konieczność spełnienia oczekiwań przełożonych lub podejmowania właściwych decyzji. W przypadku fotoreporterów również dochodzi zagrożenie powodowane podróżami, czasem w tereny niebezpieczne.

Poza pierwszą dziesiątką znaleźli się w tym roku specjalista ds. PR, taksówkarz, aktor, stewardessa, pracownik agencji reklamowej. Stresogenność tych zawodów jest jednak równie wysoka na tle 200 badanych profesji.

Zawody społeczne

Według Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy najbardziej narażone na wypalenie zawodowe są osoby pracujące z ludźmi. W szczególności kwestia ta dotyczy prac związanych z pomaganiem innym, np. służbą zdrowia, pomocą społeczną, edukacją.

W tzw. zawodach społecznych czynnikami stresogennymi są m. in. odpowiedzialność za życie ludzkie lub jego jakość, praca w przestarzałej infrastrukturze, niedoskonały system wynagradzania pracowników. Pracownicy branż opiekuńczych poruszają się w specyficznej przestrzeni. Środowiska medyczne mają bezustanny kontakt z cierpieniem i śmiercią, pracownicy socjalni na co dzień stykają się z biedą, a nierzadko patologią, z kolei nauczyciele przejmują na siebie obowiązki edukacyjne i opiekuńcze wobec nieukształtowanych jeszcze młodych ludzi. Takie otoczenie z pewnością wpływa na nieustanną obecność stresu w pracy.

Transport i komunikacja

Kolejną grupą zawodów są pracownicy transportu i komunikacji. W tej branży wpływ stresu na funkcjonowanie pracownika może być szczególnie niebezpieczny. W efekcie ciągłej irytacji i podenerwowania dochodzi do znużenia, czy zmęczenia, te zaś obniżają zdolność koncentracji na drodze.

Główne źródła stresu wśród zawodowych kierowców to częstszy niż przeciętny udział w kolizjach, wypadkach, innych zdarzeniach drogowych (w charakterze bezpośrednich uczestników bądź świadków) oraz kontakt m. in. z pasażerami, klientami, policją, strażą graniczną, innymi uczestnikami ruchu. Ponadto wszyscy bez wyjątku (taksówkarze, kierowcy ciężarówek i autobusów) pracują pod silną presją czasu.

Zawody stresogenne w Polsce

OBOP przeprowadził badania opinii Polaków na temat zawodów najbardziej stresujących. 30% rodaków do tej kategorii przypisało zawód lekarza, nieco mniej (22%) górnika, a 7% pilota.

Jak wynika z raportu Employment Outlook 2015 Polacy zajmują 3 miejsce wśród najbardziej zestresowanych pracowników w Europie. Gorzej jest tylko w Turcji i Grecji. Eurostat dopatruje się przyczyn tego stanu rzeczy w niskiej płacy, braku stabilności zatrudnienia (powszechność umów tymczasowych), wyższym niż w innych krajach tygodniowym wymiarze czasu pracy.

Czynniki powodujące stres w pracy

Głównych przyczyn pojawiania się stresu u pracowników upatruje się w:

• przeciążeniu ilością pracy (zbyt wysokie tempo pracy, obciążenie fizyczne, ciągłe zmiany)
• przeciążeniu jakościowym pracy (odpowiedzialność za mienie i ludzi, konieczność ciągłej czujności, wykonywanie zadań obciążonych sporymi konsekwencjami),
• niedociążeniu pracą (praca poniżej kompetencji, automatyzacja, monotonia pracy),
• złych warunkach fizycznych pracy (hałas, praca na wysokościach, wibracje, itp.),
• braku kontroli pracy (brak udziału w podejmowaniu decyzji, ograniczanie aktywności pracownika),
• braku wsparcia (brak środków do pracy, osamotnienie, utrudniony kontakt z przełożonymi),
• konflikcie roli (wypełnianie roli niezgodnej z osobowością, odpowiedzialność nieadekwatna do roli),
• niejasności roli w pracy (wieloznaczność roli, konflikt poleceń).